Sociale bijdragen als zelfstandige in hoofdberoep en bijberoep: alles wat je moet weten

Wat zijn sociale bijdragen?

Sociale bijdragen zijn verplichte betalingen die zelfstandigen doen aan een sociaal verzekeringsfonds. De meest gekende sociale verzekeringsfondsen zijn:

• Xerius
• Acerta
• Liantis
• Securex

Deze bijdragen zorgen ervoor dat je als zelfstandige recht hebt op sociale bescherming, zoals pensioen, ziekteverzekering en uitkeringen bij arbeidsongeschiktheid of moederschap.

Zowel zelfstandigen in hoofdberoep als in bijberoep moeten sociale bijdragen betalen, maar de tarieven en regels verschillen afhankelijk van je statuut. Een zelfstandige in hoofdberoep bouwt altijd rechten op. Dit is niet het geval voor de zelfstandige in bijberoep, die vaak sociale lasten betaalt zonder dat deze sociale rechten garanderen.

Hoe bereken je sociale bijdragen?

Sociale bijdragen worden berekend als een percentage van je netto belastbaar beroepsinkomen. Dit inkomen omvat je omzet min kosten, vóór belastingen. De percentages zijn als volgt:

• Zelfstandige in hoofdberoep: 20,5% op het netto belastbaar inkomen. Door deze bijdragen te betalen, bouw je sociale rechten op.
• Zelfstandige in bijberoep: Ook 20,5%, maar je betaalt enkel als je inkomen een bepaalde drempel overschrijdt. Deze drempel is bijzonder laag, waardoor je snel bijdragen moet betalen zonder daar sociale rechten voor terug te krijgen.
• Starter: Voor de eerste drie jaar betaal je bijdragen op basis van een geschat inkomen, met een minimum bijdrage. Het is belangrijk om elk jaar de correcte sociale bijdragen te betalen, zo vermijd je een naheffing wanneer het sociaal verzekeringsfonds wordt geïnformeerd over je werkelijke inkomsten.

Je sociale bijdragen worden per kwartaal betaald aan een sociaal verzekeringsfonds en worden definitief herberekend zodra je definitieve inkomsten gekend zijn.

DEZE HANDIGE TABEL GEEFT ALLE MOGELIJKHEDEN WEER.

Voorbeeldberekening sociale bijdragen

Stel, je bent een zelfstandige in hoofdberoep en je netto belastbaar inkomen bedraagt €40.000 per jaar.

1. Berekening van de sociale bijdragen:
   • 20,5% van €40.000 = €8.200 aan sociale bijdragen per jaar.
   • Dit komt neer op €2.050 per kwartaal.
2. Voorlopige bijdragen versus definitieve bijdragen:
   • Omdat je werkelijke inkomsten pas na enkele jaren definitief bekend zijn, betaal je voorlopig sociale bijdragen op basis van een geschat inkomen.
   • Indien blijkt dat je meer of minder hebt verdiend dan geschat, wordt dit achteraf gecorrigeerd.

Waarom betaal je sociale bijdragen?

Sociale bijdragen geven zelfstandigen in hoofdberoep toegang tot sociale rechten, zoals:

• Pensioenopbouw: Je bouwt rechten op voor een wettelijk pensioen.
• Ziekte- en invaliditeitsverzekering: Je hebt recht op terugbetaling van medische kosten en een uitkering bij langdurige ziekte.
• Moederschapsrust en vaderschapsverlof: Zelfstandigen kunnen financiële ondersteuning krijgen bij gezinsuitbreiding.
• Kinderbijslag: Zelfstandigen krijgen kinderbijslag voor hun kinderen.
• Overbruggingsrecht: Bij stopzetting door overmacht, zoals faillissement, kan je tijdelijk financiële steun krijgen.

Minimale en vrijgestelde bijdragen

• Minimale bijdrage: Ook als je weinig of geen inkomsten hebt, betaal je een minimum sociale bijdrage als zelfstandige in hoofdberoep.
• Vrijstelling: In sommige gevallen (zoals bij een laag inkomen in bijberoep) kan je vrijstelling aanvragen, maar dit betekent ook dat je geen sociale rechten opbouwt.

Wat als je te veel of te weinig betaalt?

Omdat je bijdragen worden berekend op een geschat inkomen, kan het zijn dat je te veel of te weinig hebt betaald. Bij de definitieve berekening:

• Heb je te veel betaald? Dan krijg je een terugbetaling.
• Heb je te weinig betaald? Dan moet je het verschil bijbetalen, eventueel met een verhoging.

De definitieve berekening volgt wanneer de fiscus de werkelijke inkomsten van een jaar doorgeeft aan het sociaal verzekeringsfonds. Reken erop dat deze gegevens pas na ongeveer twee jaar worden verwerkt. Daarom is het belangrijk om de werkelijke inkomsten tijdig door te geven aan het sociaal verzekeringsfonds, zo vermijd je onaangename verrassingen.

Wist je dat?

Een vennootschap zal vaak een vaste vergoeding betalen aan de bestuurder of werkende vennoot. Hierdoor kan je meteen de juiste sociale bijdragen laten bepalen. Een eenmanszaak is daarentegen een stuk problematischer. Je moet bij een eenmanszaak immers een schatting maken van het jaarinkomen. Heb je plots een verhoogd inkomen? Dan riskeer je een herziening van de sociale lasten omdat je meer inkomsten hebt dan je initieel hebt aangenomen voor de berekening van de voorlopige bijdragen. Dat is dan alweer een reden om te kiezen voor een vennootschap (BV, CommV of VOF).

Conclusie

Sociale bijdragen als zelfstandige zijn een noodzakelijke kost voor sociale bescherming. Het is belangrijk om je inkomsten goed in te schatten en je sociale bijdragen correct te berekenen om onaangename verrassingen te vermijden. Wil je meer weten of advies op maat? Dan ben je bij ons aan het juiste adres.

Op basis van je situatie sluiten wij je aan bij het sociaal verzekeringsfonds. Ben je al aangesloten? Goed nieuws, want in alle situaties controleren wij of je de correcte sociale bijdrage betaalt. Zo kan je genieten van sociale bescherming zonder onaangename verrassingen.

‍